Jak rozmawiać z lekarzem?

Komunikacja między pacjentem a lekarzem odgrywa kluczową rolę w procesie diagnostyki, leczenia oraz budowaniu zaufania. Zarówno komunikacja werbalna, jak i niewerbalna są nieodłącznymi elementami tej interakcji. 

Dlaczego powstają bariery komunikacyjne? 

Komunikacja między pacjentem a lekarzem jest często utrudniona z powodu różnych czynników. Lekarz, mając pod opieką wielu pacjentów, może nie zawsze być w stanie poświęcić każdemu wystarczająco dużo czasu i uwagi. Pacjent natomiast, często zestresowany stanem swojego zdrowia, może odczuwać lęk przed tym, co usłyszy od lekarza. Strach przed niekorzystną diagnozą potrafi skutecznie wpłynąć na zdolność pacjenta do pełnego i otwartego wyrażania swoich obaw oraz opisania objawów. Jednocześnie lekarze, z uwagi na obciążenie zawodowe, mogą wybierać bardziej formalny i zdystansowany sposób komunikacji, aby chronić własną równowagę emocjonalną. Taka postawa, choć zrozumiała, może prowadzić do powstawania barier w relacji lekarz-pacjent, utrudniając pełne zrozumienie i współpracę. 

Często pacjenci, z powodu lęku lub niepewności, nie przekazują lekarzom istotnych informacji o swoim stanie zdrowia. Z kolei lekarze, starając się utrzymać profesjonalny dystans, mogą unikać zbytniego zaangażowania emocjonalnego, co dodatkowo komplikuje relację. Wszystko to prowadzi do szumów komunikacyjnych, niezrozumienia przekazywanych informacji oraz poczucia braku wsparcia u pacjentów.   

Jakie pytania zadawać lekarzowi? 

Pacjent powinien zadawać lekarzowi pytania, które pomogą mu lepiej zrozumieć diagnozę, możliwości leczenia oraz stan swojego zdrowia. 

Oto przykłady kluczowych pytań: 

Dotyczące diagnozy: Jaka jest moja diagnoza? Co może być przyczyną moich objawów? Czy potrzebne są dodatkowe badania? Jeśli tak, to jakie? Czy moja choroba jest przewlekła, czy możliwe jest jej całkowite wyleczenie? 

Dotyczące leczenia: Jakie są dostępne metody leczenia i która jest najlepsza dla mojego przypadku? Czy leczenie ma skutki uboczne? Jak można je minimalizować? Jak długo potrwa leczenie? Czy są alternatywne sposoby leczenia, np. zmiana stylu życia lub diety?

Dotyczące stylu życia: Czy powinienem zmienić swoje nawyki żywieniowe lub wprowadzić aktywność fizyczną?  Jak moja choroba wpłynie na codzienne życie i pracę? Czy są czynności lub sytuacje, których powinienem unikać? 

Dotyczące wątpliwości: Czy może Pan/Pani wyjaśnić bardziej szczegółowo moją sytuację? Co oznaczają wyniki moich badań? Czy mogę otrzymać kopię wyników badań lub planu leczenia? Jakie objawy powinny mnie zaniepokoić i kiedy należy natychmiast skontaktować się z lekarzem? 

Dotyczące wsparcia: Czy są dostępne grupy wsparcia lub inne zasoby, które mogą mi pomóc? Czy mogę otrzymać materiały edukacyjne na temat mojej choroby? Czy istnieje pomoc finansowa na leczenie? 

Dotyczące dalszych kroków: Kiedy powinienem zgłosić się na następną wizytę? Czy mogę skontaktować się z Panem/Panią w razie pytań po wizycie? Co powinienem zrobić, jeśli objawy się pogorszą? 

Zadawanie tych pytań pozwala pacjentowi poczuć się bardziej świadomym i zaangażowanym w proces leczenia. 

Warto mieć także spisane na kartce czy w telefonie pytania, które chcemy zadać podczas spotkania z lekarzem. Nie ma się czego wstydzić. Nasze obawy, strach i emocje mogą wpływać na to, że zapominamy o co chcieliśmy spytać, więc sięgnięcie po zapiski będzie jak najbardziej pomocne.